Wyrażenie seksoholizm jest używane bardzo często i mało kto w ogóle nie spotkał się nigdy z tym określeniem. Warto jednak mieć na uwadze, że potoczne rozumienie tego pojęcia odbiega nieco od naukowej definicji i faktycznego zjawiska, które opisywane jest jako uzależnienie od seksu. Dowiedz się wszystkiego, co musisz wiedzieć na temat seksoholizmu i sprawdź, czy rozpoznajesz u siebie niektóre objawy!
Seksoholizm definicja
Wszelkiego rodzaju definicje mają to do siebie, że są napisane w określony sposób, niekiedy tak zawiły, że aż trudny do prawidłowego zrozumienia. Z tego powodu definicja, którą tutaj podamy, będzie jedynie wyjaśnieniem tego zjawiska, nie kopią regułki, którą znajdziesz w literaturze naukowej.
Seksoholizm bardzo często tłumaczy się po prostu jako uzależnienie od seksu. Wiele osób błędnie myli to pojęcie z niepohamowanym popędem seksualnym, który kończy się na tym, że dana osoba uprawia seks ze swoim partnerem co najmniej kilkanaście razy w tygodniu. Prawda jest jednak o wiele bardziej ponura. Seksoholik nie ma bowiem żadnej, najmniejszej kontroli nad swoim popędem, który w rzeczywistości nie jest wynikiem funkcjonowania gospodarki hormonalnej organizmu, a głębszym problemem, związanym głównie ze sferą psychiczną. Można więc założyć, że nikt nie rodzi się seksoholikiem, a swego rodzaju chorobliwy popęd płciowy pojawia się w wyniku różnych wydarzeń, których doświadczamy w życiu. Co prawda niektórzy mają do uzależnienia od seksu większe predyspozycje, a inni mniejsze. Z seksoholizmem jest niemal tak samo, jak z wszystkimi innymi uzależnieniami. Seks, który dla większości ludzi jest po prostu przyjemnością, u seksoholika nabiera chorobliwego charakteru i odbiega daleko do szeroko pojętej normy.
Jak rozpoznać seksoholizm?
Seksoholizm jest wtedy, kiedy masz poczucie, że brakuje Ci kontroli nad własnym życiem seksualnym. Nie Ty decydujesz, z kim sypiasz i gdzie, a niezrozumiała potrzeba, która pojawia się w Tobie i nie chce zniknąć, dopóki jej nie zaspokoisz. To jak palący głód. Nie zniknie, dopóki nie zjesz porządnego posiłku. I oczywiście niedługo później znowu pojawia się głód. A z czasem również ogromne poczucie winy.
Życie seksualne każdego jest kwestią indywidualną. Nie można wmawiać komuś, że częste kontakty seksualne z przygodnymi osobami plasują go w kręgu osób uzależnionych od seksu, ale konsekwencje seksoholizmu są naprawdę poważne. Przygodny seks nie tylko może negatywnie wpływać na nasze zdrowie (AIDS i łagodniejsze formy chorób wenerycznych), lecz także prowadzić do rozpadu związków, małżeństw i jakichkolwiek relacji, które są w naszym życiu istotne. Ba! Przez ciągłe koncentrowanie swoich myśli i czynów na tym, by zaspokoić potrzebę seksu lub masturbacji, zaniedbujesz również inne sfery życiowe. Pracę, hobby, które kompletnie nie leżą już w kręgu Twoich zainteresowań. Uzależnienie od seksu działa jak każde inne uzależnienie: zaburza nasze funkcjonowanie, a im dłużej trwa, tym większe spustoszenia czyni w naszym życiu. Bogate życie seksualne to bardzo często również początek życia dzieci, którymi nie ma się kto zająć, ponieważ większość przygodnych kochanków nie jest zainteresowana posiadaniem potomstwa. Jak zatem rozpoznać seksoholizm? W końcu, żeby leczyć, trzeba najpierw postawić diagnozę.
Seksoholizm objawy
Seksoholizm związany jest z pewnymi specyficznymi zachowaniami, o których opowiemy sobie w tym akapicie. Jakie mogą być objawy wśród osób uzależnionych od seksu? Czym charakteryzuje się seksoholik?
- Objawy najłatwiej można rozpoznać po wahaniach nastroju. Erotoman często odczuwa niepokój, który da się zauważyć gołym okiem. To wynik negatywnej energii, która nie może znaleźć ujścia (mówiąc metaforycznie).
- Osoby mające zaburzenia seksualne często zaniedbują spotkania ze znajomymi. Muszą mieć czas na inne czynności, dlatego decydują się na przygodne kontakty seksualne lub samotne spędzanie czasu w domu i masturbowanie się w celu regulacji emocji.
- Relacje rodzinne osoby uzależnionej ulegają pogorszeniu, ponieważ zaniedbuje ona również te najbliższe relacje.
- Osoba uzależniona ma niskie poczucie własnej wartości, co można zauważyć w jej zachowaniu i podczas rozmowy.
- Seksoholik nie umie pozostać w stałym związku, ponieważ nieustannie dopuszcza się zdrad. Nie robi tego, bo chce, ale nie może się powstrzymać. Należy o tym pamiętać.
- Erotomani mogą wyróżniać się kiepskim zdrowiem. Zaniedbywanie innych sfer życia i przygodne kontakty seksualne sprzyjają osłabieniu odporności.
Jeżeli w uzależnienie popada osoba, którą dobrze znasz, z pewnością to zauważysz. To powolny proces, w ktorego czasie ukochana osoba oddala się, a w końcu znika i zupełnie przestaje być sobą. Seksoholizmowi bardzo często towarzyszy depresja, stany lękowe i inne negatywne następstwa, których również nie wolno lekceważyć.
Seksoholizm test
Wszelkiego rodzaju testy internetowe ciężko uznać za wiarygodne źródło, jednak warto skorzystać z nich jako z darmowej wskazówki, która pozwoli nam zdecydować, co dalej. Test na seksoholizm może pomóc nam zobaczyć nieprawidłowe zachowania seksualne, na które wcześniej nie zwracaliśmy uwagi lub nie potrafiliśmy ich nazwać. Czasami w życiu trafia się na trudniejszy moment, kiedy problemy zaczynają nas przerastać, a ciągłe przetwarzanie ich w głowie nie prowadzi do niczego innego, jak pogarszania samopoczucia. Test pozwoli zdecydować, czy to, co przeżywamy, mieści się w normie, czy znajdujemy się w jej środku, czy na granicy? Wynik testu pozwoli określić, czy mamy problem i jak duży jest to problem.
Testem pozwalającym określić stopień uzależnienia od seksu jest SAST (Sexual Addiction Screening Test), którego używa się obecnie do diagnozowania osób uzależnionych od seksu. Pierwsza wersja testu powstała w 1989 roku, natomiast w 2008 został on zaktualizowany z udziałem badacza P.J Carnes. Informacje na temat testu podają, że składa się on z 45 pytań, na które możesz odpowiedzieć tak, lub nie. Dostępna jest wersja online testu SAST i można ją z łatwością odszukać w sieci. Należy jednak pamiętać, że wynik testu nie jest diagnozą. To jedynie wskazówka i pomoc w diagnozie, którą ostatecznie stawia psycholog lub psychiatra.
Skąd bierze się uzależnienie od seksu?
Zaburzenia seksualne nie pojawiają się same z siebie i chociaż ciężko uznać, że rodzimy się z uzależnieniem, to pewne cechy osobowości sprzyjają nałogom, w tym erotomanii, która działa na bardzo podobnych zasadach, co wszystkie inne uzależnienia. Temperament, z którym się rodzimy, ma znaczący wpływ na to, jakie znaczenie będą miały posiadane przez nas cechy charakteru. Na przykład, jeśli urodziłeś się jako człowiek energiczny i masz temperament określany w psychologii jako szybko rozgrzewający się, to oznacza, że szybko reagujesz na bodźce. W praktyce oznacza to, że masz mniejsze skłonności do tłumienia w sobie emocji. Osoby, które urodziły się jako spokojne, cierpliwsze, pod wpływem wychowania mogą tłumić w sobie negatywne emocje, które prędzej czy później muszą znaleźć ujście. To właśnie dlatego ludzie spokojni i z pozoru niesprawiający problemów mają większe tendencje do wpadania w nałogi i problemy, niż ludzie, którzy wydają się w dzieciństwie “łobuzami”.
Na to, kim jesteśmy, mają więc wpływ dwie rzeczy: predyspozycje genetyczne oraz środowisko, w którym się wychowujemy. Niektóre nasze negatywne cechy nigdy się nie uaktywnią, ponieważ nie miały ku temu dobrej okazji. Natomiast dużo stresów, zwłaszcza w dzieciństwie, tłumione emocje i nieumiejętne radzenie sobie z problemami i stresem powodują, że rozpaczliwie szuka się możliwości rozluźnienia i pozbycia się negatywnych emocji. Osoby, które nie potrafią radzić sobie z problemami w zdrowy sposób, lub mają problemów tak dużo, że nie sposób poradzić sobie z nimi bez uszczerbku na zdrowiu, bardzo często popadają w nałogi. Powodem tego jest po prostu poszukiwanie przyjemności i ucieczki. Doświadczając raz pozytywnych skutków seksu, tak samo, jak narkotyków, chcemy spróbować jeszcze raz. Z czasem korzystamy z tej dobrej ucieczki tak często, że tracimy nad nią kontrolę. Przestajemy nawet czuć, że nam to coś daje, ale nie umiemy już przestać. Tak działają wszystkie uzależnienia. Jeżeli wyjątkowe szczęście daje Ci jedzenie, bardzo szybko zaczynasz używać jedzenia do uspokajania się. I z czasem tracisz nad tym kontrolę.
Żeby zwalczyć uzależnienie od seksu i jakiekolwiek inne uzależnienie, trzeba najpierw zlikwidować przyczynę naszych problemów i nauczyć sobie radzić z kłopotami i negatywnymi emocjami w zdrowy sposób.
Konsekwencje uzależnienia od seksu
Osoby uzależnione od seksu muszą zdawać sobie sprawę, że seksualne potrzeby mogą przejąć kontrolę nad ich życiem w każdej chwili. Z początku może zaczynać się niewinnie. Coraz częstsze kontakty seksualne, tłumaczone wzrostem libido, atrakcyjnym partnerem, pocieszaniem się po rozstaniu i tym podobne. Tłumaczenia stają się coraz dziwniejsze, a ciągłe zaspokajanie swoich potrzeb seksualnych, zamiast dawać ulgę, sprawia, że wciąż ma się ochotę na więcej, a każdy kolejny stosunek daje mniej satysfakcji i przyjemnych doznań, które zwykle są z seksem kojarzone.
Myśli niepostrzeżenie zaczynają skupiać się wokół seksu. Seksoholik traci zdolność koncentrowania się na sprawach bieżących, a informacje, które otrzymuje od otoczenia, zdają się do niego nie docierać. Regularne kontakty seksualne z innymi zupełnie przestają wystarczać, a masturbacja w zaciszu własnego domu staje się rzeczą tak oczywistą, jak sen. Portale randkowe przestają służyć do przyjemnego flirtu, czy szukania związku, a stają się narzędziem do szukania chętnych na seks. Kiedy serwisy randkowe nie przynoszą tak wielu możliwości prawdziwego seksu, ile potrzebuje seksoholik, w końcu decyduje się on płacić za usługi seksualne świadczone przez prostytutki. I chociaż seksualne uzależnienie jest rozpoznawane szczególnie u mężczyzn, to nie brakuje również kobiet uzależnionych i one także decydują się płacić za seks.
Ostatnią fazą, kiedy uzależnienie od seksu jest w najwyższej fazie, jest całkowity brak kontroli nad tym, co się robi w związku ze swoimi potrzebami seksualnymi. Osoba uzależniona sypia z ludźmi, którzy w zdrowiu nigdy nie byłyby w kręgu jej zainteresowań. Co więcej, przestaje zwracać uwagę na takie rzeczy, jak higiena, czy zdrowie osoby, z którą uprawia seks. Wszystkie te cechy uderzają w seksoholika dopiero po odbyciu stosunku, kiedy zostaje sam w poczuciu winy i obrzydzenia do samego siebie.
Uzależniony od seksu człowiek, zamiast radzić sobie z problemami, które już ma, dokłada sobie kolejnych. Rodziny rozpadają się, bo nikt nie jest w stanie znosić zdrad, które nie mają końca. Uzależniony zaczyna mieć również problemy w pracy, których następstwem są problemy z utrzymaniem się. Najczarniejszy scenariusz zakłada, że osoba chora całkowicie zniszczy swoje życie. Dlatego tak ważne jest, by udać się po pomoc, kiedy uzależnienie nie przejęło jeszcze całkowicie przewagi nad życiem chorego.
Jak postępować z seksoholikiem?
Zwłaszcza seksoholizm w małżeństwie może być przyczyną prawdziwego rodzinnego dramatu, nie tylko dla partnerów, ale także ich dzieci. Nieposkromione potrzeby seksualne jednej strony prowadzą do rozpaczy drugiej i ogromnego poczucia winy tej pierwszej. Osoby uzależnione od seksu myślą, że nie uda im się zapanować nad potrzebami. Uzależnieni od seksu mogą uczęszczać na spotkania anonimowych seksoholików i często jest to dobry początek. 12 kroków seksoholika da jakiś fundament, by działać dalej.
Jeżeli jesteś w związku z osobą uzależnioną, nie ignoruj problemu. Najlepszym wyjściem jest po prostu terapia. Wszelkie potrzebne informacje dotyczące leczenia uzależnień z łatwością znajdziesz w sieci. O radę możesz spytać również lekarza rodzinnego. Kolejnym rozwiązaniem jest udanie się do psychologa, który ustali, co należy robić dalej. Rzadko zdarza się, że uzależnieni od seksu sami wygrywają ze swoim problemem. Uzależnienia seksualne należy traktować równie poważnie, co inne nałogi, ponieważ tak samo wiąże się z bardzo przykrymi konsekwencjami.
Zarówno spotkania anonimowych alkoholików, jak i spotkania z psychologiem zapewniają pełną anonimowość. Wszystko, o czym rozmawiasz na terapii, pozostaje na terapii. Wszyscy uczestniczący w tym procesie ludzie są zobowiązani do utrzymania tajemnicy, na czym im zresztą zależy. Uzależnienie od seksu brzmi może fajnie w filmach, jednak w rzeczywistości staje się prawdziwą udręką. To w końcu nie tylko sam seks, ale wszystkie te czynności, które robiłeś, by do seksu doszło. Wiele osób ze wstydu nie chce kontaktować się z innymi ludźmi w celu otrzymania pomocy. Uzależnienie od seksu jest jednak chorobą, na którą masz tylko pośredni wpływ. Dlatego warto dać sobie szansę i skorzystać z profesjonalnej pomocy.
Po konsultację i poradę możesz udać się do Poradni Zdrowia Psychicznego znajdującej się w pobliżu Twojego miejsca zamieszkania. Możliwe jest skorzystanie z opinii lekarza rodzinnego, który wypisze skierowanie do psychologa. Możesz również zgłosić się bezpośrednio do psychiatry, zwłaszcza jeśli czujesz, że seks nie jest Twoim jedynym problemem. Do psychiatry nie potrzebujesz specjalnego skierowania, co zapewni Ci maksimum komfortu i anonimowości.
Rzeczywistość nigdy nie jest tak kolorowa, jak w filmach, ale przyzwyczajeni do brutalnego erotyzmu z filmów porno możemy nie zdawać sobie sprawy, jak wiele cierpienia przysparza seksoholikom ich uzależnienie i jak wiele wysiłku wymaga od nich walka z konsekwencjami tego zaburzenia. Jeżeli masz podejrzenie, że Ty lub ktoś z Twoich bliskich przejawia podobne problemy do tych opisanych w artykule, nie zwlekaj, tylko zgłoś się po pomoc. To żaden wstyd. Możesz znacznie poprawić jakość swojego życia, kiedy zrozumiesz, że masz prawo walczyć i znajdziesz kogoś, kto pokaże Ci jak skutecznie walczyć z uzależnieniem od seksu. Zrób to dla siebie, dla swoich dzieci, dla lepszego życia.